College of Languages
Department of Psychology
Department of Psychology
دانەنیاسینا پشکا دەروونناسیێ:
بەشێ دەروونناسیێ بۆ سالا خواندنێ (٢٠٢٣-٢٠٢٤) ل کۆلیژا زمان سەر ب زانکۆیا نەورۆزڤە هاتییە ڤەکرن،به‌شێ ده‌روونناسیێ ڕۆله‌كێ گه‌له‌ك گرنگ د ناڤ جڤاكی دا دگێڕیت ب ڕێكا تێگه‌هشتنه‌كا كویر یا ڕه‌فتارا مرۆڤى و كریارێن ئه‌قلی و ئه‌و فاكته‌رێن كارتێكرنا لێ دكه‌ن. ده‌روونناسی هشیارییه‌كا تێر و ته‌سه‌ل پێشكێش دكه‌ت د ڕاستا هندێ دا كا چه‌وا مرۆڤ هزر و هه‌ست دكه‌ت و چه‌وا تێكه‌لیێ دگه‌ل كه‌سێن دی دكه‌ن كو د بنیات دا د بنه بنواشه‌یه‌كێ موكم ژ بۆ پێشڤه‌برنا خۆشگۆزه‌رانییا مرۆڤی و باشتركرنا كوالێتییا ژیانێ. ب گشتی ئه‌م دشێن گرنگییا ئه‌ڤى به‌شی د چه‌ند خالێن ل خوارێ دا دیار بكه‌ن:
- پێشڤه‌برنا ته‌ندروستییا ده‌روونی: ده‌روونناسییا گشتی ده‌سته‌كێ درێژ د كریارا ده‌ستنیشانكرنا ئاریشێن ده‌روونی دا هه‌یه چه‌نداتییا به‌ربه‌لاڤییا وان د جڤاكی دا. له‌وما؛ خواندنا ده‌روونناسییا گشتی ڕێكێ پتر خۆش دكه‌ت كو گرنگیدان ب بیاڤێ ته‌ندرۆستییا ده‌روونی پتر بهێته دان.
- باشتركرنا په‌یوه‌ندییان: تێگه‌هشتنا ڕه‌فتارا مرۆڤی یا جڤاكی و چه‌وانییا تێكه‌لیكرنێ دگه‌ل كه‌سێن پتر ده‌لیڤێ خۆش دكه‌ت كو مرۆڤ بشێت پتر په‌یوه‌ندیێن ساخله‌م دگه‌ل كه‌سێن دی ئاڤا بكت و پتر د دینامییكا سه‌ره‌ده‌ریكرنێ دناڤبه‌را مرۆڤان دا بگه‌هیت ل دویڤ ستراتیجیێن په‌یوه‌ندیكرنا چالاك. ئه‌ڤه ب خۆ ده‌لیڤێ خۆش دكه‌ت كو پتر ده‌لیڤا تێكه‌لییه‌كا ساخله‌م دناڤبه‌را خێزانێ ژ ڕوویه‌كی و جڤاكی ژ ڕوویه‌كێ دی په‌یدا ببت.
- پێشه‌برنا بیاڤێ په‌روه‌ردێ: ده‌روونناسی رۆله‌كێ ئێكجار مه‌زن دگێڕت د ڕاستا چه‌وانییا په‌یدابوونا پرۆسا فێربوونێ و فێركرنێ ل ده‌ف مرۆڤی و چه‌وانییا پراكتیزه‌كرنا بنه‌مایێن فێربوون و فێركرنێ د پۆلا خزاندنێ ڤه داكو پرۆسا په‌روه‌رده‌كرنێ ب سالخه‌مترین شێواز ڕوی بده‌ت.
- باشتر كرنا ژینگه‌ها شۆلی: ده‌روونناسی ڕوله‌كێ مه‌زن پیچشڤه‌برنا ژینگه‌ها كارى دا دگێڕیت ب ڕێكا ڤه‌كۆلینێ ل دۆر ئه‌وان میكانیزمێن ڤه‌لڤاندنا پالده‌رێ كاركرنێ ل ده‌ف كرێكار و فه‌رمانبه‌ران و په‌یداكرنا ڕازه‌مه‌ندییا پیشه‌یی ل ده‌ف وانا, و چه‌وانییا په‌یداكرنا به‌لانسه‌كێ دناڤبه‌را كار و ژیانا جڤاكی و تایبه‌ت.
- ده‌ستپێشخه‌ری د ڕستنا سیایه‌تا گشتی دا: ده‌روونناسی ده‌ستپێشخه‌رییێ د هندێ دا دگێڕیت كا ئه‌و چ ڕێكن دڤێت بیاڤێ سیاسی یێ وه‌لاتی بگرته به‌ر ژ بۆ بلندكرنا ئاستێ به‌خته‌وه‌ریێ و خۆشگۆزه‌رانییا تاكێن جڤاكی.
ده‌رچوویێن ده‌روونناسیێ دشێن دگه‌له‌ك سێكته‌رێن جڤاكی یێن تایبه‌ت و گشتی دا ڕولێ خۆ ببینن وه‌كو:
- بیاڤێ شێورمه‌ندییا ده‌روونی: ده‌روچوویێن ده‌روونناسیێ دشێن وه‌كو ڕاڤێژكار یان ژی ڕاسته‌ڕیكه‌ر ل كلینیكێن ده‌روونی كار بكه‌ن و سه‌ره‌ده‌ریێ دگه‌ل ئه‌وان كه‌سان بكه‌ن ئه‌ڤێن ئاریشێن ده‌روونی یان ژی جڤاكی هه‌یین.
- بیاڤێ راسته‌رێكرنا په‌روه‌رده‌یی: ده‌روونناس دشێت ل قۆتابخانه و زانكۆ و په‌یمانگه‌هان وه‌كو ڕاسته‌ڕێكه‌ره‌كێ په‌روه‌رده‌یی كار بكه‌ت و ڕڤێژكاریێن پێدڤی پیشكێشی ئه‌وان قۆتابیان بكه‌ت ئه‌ڤێن نه‌شێن خۆ دگه‌ل ژینگه‌ها خواندنێ بگونجینن و پتر بشێن ئاریشێن خۆ یێن په‌روه‌رده‌یی چاره‌بكه‌ن و ده‌لڤیا سه‌ركه‌فتنا ئه‌كادیمی مسۆگه‌ر تر بكه‌ن.
- ژێده‌رێن مرۆڤی: ده‌رووناس دشێن رۆله‌كێ مه‌زن یێ كاری دگه‌ل ڕیكخراوێن مه‌ده‌نی بگێڕیت د ڕاستا گێڕانا چاڤپێكه‌تنێن كاری دا ژ بۆ هلبژارتنا فه‌رمانیه‌ران و پێشكێشكرنا مه‌شق و ڕاهێنانێن پێدڤی ژ بۆ ڕێكخڕاوێ ژ بۆ باشتركرنا په‌یوه‌ندیان و ئاراندنا پالده‌رێ كارى و بلندكرنا ئاستێ به‌خته‌وه‌ریێ.
- ڤه‌كۆلین و ئه‌كادیمیا: ده‌رووناس دشێت دبیاڤێ ئه‌نجامدانا ڤه‌كۆلینێن زانستی دا كار بكه‌ت چ ل زانكۆیێ بیت یان هه‌ر ناڤه‌نده‌كا دی یا ڤه‌كۆلینان دبیاڤێ ڕه‌فتارا مرۆڤی دا.
- خزمه‌تێن جڤاكی: ده‌رووناس مل ب ملێ جڤاكناسان دشێن كار د بیاڤێ چاڤدێرییا جڤاكی دا بكه‌ن, كار ژ بۆ ده‌ستنیشانكرن وچاره‌كرنا ئاریشێن جڤاكی بكه‌ن و به‌رگرییێ ژ یاسا و بنه‌مایێن یاسایی و خه‌لكێ مه‌ده‌نی بكه‌ن. هه‌ر دیسان دشێن كار ل سه‌ر ڕستنا سیاسه‌تا گشتی یا ته‌ندروستییا ده‌رونی و چاڤدێرییا جڤاكی و بلندكرنا ئاستێ خۆشگۆزه‌رانییا جڤاكی بكه‌ن.